Waarom kiezen voor hernieuwbare energie?

Vaak wordt ‘hernieuwbaar’ gelijkgesteld met ‘koolstofvrij’, maar dit is helemaal niet hetzelfde. Koolstofvrije energie betekent dat er bij het produceren ervan geen CO2 wordt uitgestoten. Koolstofarm betekent dat er slechts een bijna verwaarloosbare hoeveelheid vrijkomt.

Een typevoorbeeld is kernenergie. Dit is een stabiele bron van energie doordat ze onafhankelijk van het weer en koolstofvrij is. Duurzaam en “clean” is kernenergie dan weer allerminst.

De meest populaire hernieuwbare energiebronnen op dit moment zijn:

• Geothermische energie
• Zonne-energie
• Windenergie
• Hydro-energie
• Getijdenenergie
• Biomassa-energie

Door gebruik te maken van de natuurlijke warmte onder het aardoppervlak, kan geothermische energie worden gebruikt om huizen rechtstreeks te verwarmen of om elektriciteit op te wekken. Hoewel het gebruik maakt van een kracht direct onder onze voeten, is geothermische energie hier nog niet zo populair als in Scandinavië. De voordelen van aardwarmte zijn nochtans niet te ontkennen.

Zonlicht is een van de meest overvloedige en vrij beschikbare energiebronnen van onze planeet. De hoeveelheid zonne-energie die in één uur het aardoppervlak bereikt, is meer dan de totale energiebehoefte van de planeet voor een heel jaar. Hoewel het klinkt als een perfecte hernieuwbare energiebron, varieert de hoeveelheid zonne-energie die we kunnen gebruiken naargelang van het tijdstip van de dag en het seizoen van het jaar, alsook van de geografische locatie. Qua rendement en nut van zonnepanelen bengelt België een beetje achter op wereldwijd niveau.

Wind is een overvloedige bron van schone energie. Windmolenparken zijn een steeds bekender beeld in België, vooral aan onze kustlijn. Windenergie levert dan ook een steeds grotere bijdrage aan het nationale elektriciteitsnet. Om elektriciteit uit windenergie te halen, worden turbines gebruikt om generatoren aan te drijven die vervolgens elektriciteit aan het nationale elektriciteitsnet leveren. Hoewel er systemen beschikbaar zijn voor de opwekking van windenergie in woningen of "off-grid", zijn er maar weinig huizen geschikt om een eigen windturbine te plaatsen. Ook deze energievorm blijft natuurlijk erg afhankelijk van de weersomstandigheden in tegenstelling tot bijvoorbeeld geothermische warmtepompen.

Als hernieuwbare energiebron is waterkracht een van de meest commercieel ontwikkelde. Door het bouwen van een dam of barrière kan een groot reservoir worden gebruikt om een gecontroleerde waterstroom te creëren die een turbine aandrijft, waarmee elektriciteit wordt opgewekt. Deze energiebron is vaak betrouwbaarder dan zonne- of windenergie, vooral in de vorm van getijdenenergie (zie verder). Het maakt het ook mogelijk elektriciteit op te slaan voor gebruik wanneer de vraag een piek bereikt. Net als windenergie kan waterkracht in bepaalde situaties rendabeler zijn als commerciële energiebron (afhankelijk van het type en in vergelijking met andere energiebronnen). Voor privaat gebruik is het slechts beperkt mogelijk en zelfs dan nog erg afhankelijk van het type woning.

Dit is een andere vorm van hydro-energie die gebruik maakt van de tweemaal daagse getijdenstromingen om turbinegeneratoren aan te drijven. Hoewel de getijdenstroming in tegenstelling tot sommige andere hydro-energiebronnen niet constant is, is deze zeer betrouwbaar en voorspelbaar. Je weet namelijk exact wanneer eb en vloed zich zullen voordoen, en ze zullen nooit een dagje skippen. Ook hier is het gebruik voor je eigen woning erg beperkt.

Bij biomassa-energie maakt men een vaste brandstof van plantaardige materialen, die men op zijn beurt omzet in elektriciteit. Hoewel het bij biomassa in essentie gaat om het verbranden van organisch materiaal om elektriciteit te produceren, is dit tegenwoordig een veel schoner en energie-efficiënter proces. Door landbouw-, industrieel en huishoudelijk afval om te zetten in vaste, vloeibare en gasvormige brandstof, wekt biomassa stroom op tegen veel lagere economische en milieukosten. Over de duurzaamheid en milieuvriendelijkheid van het verbranden van biomassa is er heel wat discussie, waardoor het gebruik ervan de laatste tijd stagneert, vooral voor huiselijk gebruik. Hieronder meer.